هرگاه توانستیم خدا را در ظرف ذهن خود جای دهیم و ادعا کردیم که شناخت به دست آورده ایم آنگاه است که منحرف شده ایم و نه تنها هیچ شناختی نداریم بلکه در جهل افتاده ایم!!
نسبت خداوند به عنوان «خالق» هستی با «مخلوقات» خود از جمله ما انسان ها، مانند نسبت «مجموعه» و «زیر مجموعه» در عالم ریاضیات است. یعنی هر «مخلوق» زیر مجموعه ای از خالق خود به عنوان یک کل است. و قانون ها در ریاضی می گویند هیچ مجموعه ای در زیر مجموعۀ خود قرار نمی گیرد.
منطقاً؛ ما به عنوان «مخلوق»؛ به خداوند به عنوان «خالق» خود، هیچ اشرافی نمی توانیم داشته باشیم و هیچ شناخت مطلقی هم نمی توانیم داشت.
اما این بدان معنا نیست که ما در شناخت خداوند تأمّل و کوششی نباید داشته باشیم. باید توجه داشت که هر کس به اندازۀ توان و ظرفیت وجودیش می تواند طلب کند. پس برای شناخت بیشتر ظرف وجودی را باید وسعت داد که هیچ محدودیتی هم ندارد؛ اما در رسیدن به هر شناخت باید گفت این «فهم و شناخت ما» از خداوند است نه «شناخت خداوند» و یا «خود خدا»!!
از طرفی هر کس به اندازۀ شناخت و فهمش از خداوند، می تواند با او ارتباط برقرار کند (اشاره به داستان موسی و شبان از مولانا)؛ و در اندازۀ طلب مسئول و در اندازۀ فهم مکلّف!
چه بهتر آن است که به کم قناعت نکرد....
دکتر حسین چاری
10 آبان ماه 1390
برگرفته شده از مباحث جلسه 6 کلاس تعلیم و تربیت اسلامی
امید وارم همیشه ملس باشین
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
